
Kerstmarkten in Roemenië 2025
17 november 2025Het 336 pagina’s tellende hardcoverboek is verkrijgbaar bij www.siebenbuergen-buch.de
Het erfgoed van Siebenbürger in de schijnwerpers
In zijn meer dan 330 pagina’s tellende boek “Das Harbachtal, das Kaltbachtal und der Krautwinkel” wijdt historicus Martin Rill een gedetailleerde kroniek aan deze regio’s en brengt hij het culturele erfgoed van de Siebenbürger Saksen samen in een nauwkeurig werk.
Het boek, dat op 11 maart in het Boerenmuseum in Boekarest werd voorgesteld met toespraken van museumdirecteur Virgil Ni]ulescu en de museologen Ligia Fulga en Ioan Opriș, is het resultaat van jarenlang nauwgezet onderzoek en belicht de oorsprong, de historische ontwikkeling, het culturele erfgoed en de geschiedenis van deze plaatsen. Het wordt aangevuld met talrijke foto’s, kaarten en luchtfoto’s die in het verleden door Georg Gerster vanuit Roemeense militaire helikopters zijn gemaakt. Samen geven ze een indrukwekkend beeld van het landschap van de regio en haar bewogen geschiedenis.
Met nauwgezetheid tegen het vergeten
Martin Rill is een man wiens professionele carrière en passie voor geschiedenis en kunstgeschiedenis zich over tientallen jaren uitstrekken. Na zijn universitaire opleiding in deze disciplines leidde zijn weg hem als wetenschappelijk medewerker naar het Brukenthalmuseum in Hermannstadt/Sibiu. In deze functie was Rill medeverantwoordelijk voor het onderhoud en de documentatie van het culturele erfgoed van de regio. Sindsdien wijdt hij zich aan het behoud en onderzoek van historische monumenten en kunstwerken, met name de militaire en sacrale architectuur van Transsylvanië.
Zijn motivatie voor het werk dat hij nu als gepensioneerde doet, is een diepgewortelde overtuiging: het culturele erfgoed mag niet worden vergeten of in verval raken, maar moet voor toekomstige generaties worden behouden en begrepen. Daarbij gaat het hem niet alleen om wetenschappelijk onderzoek, maar ook om de praktische bijdrage aan het behoud en de restauratie.
Een race tegen het verval
De werkwijze van Rill is het resultaat van jarenlang nauwgezet onderzoek en documentatie. Aanvankelijk werd de informatie nog op klassieke wijze met pen en papier verzameld, maar later werd het werk uitgebreid met digitale methoden en databases. In de praktijk gaat Rill regelmatig ter plaatse om de huidige staat van de monumenten te controleren en te documenteren. Hij registreert de huidige staat van de gebouwen en vergelijkt deze met historische bronnen.
Maar de uitdagingen zijn talrijk: vaak is de substantie van de gebouwen ernstig beschadigd door decennia van verval en ondeskundige reparaties. Veel van de materialen die tijdens het communistische tijdperk werden gebruikt, zoals cementpleister, zijn ongeschikt gebleken omdat ze vocht vasthouden en het metselwerk verder beschadigen. In zijn werk maakt hij gebruik van traditionele bouwmethoden en werkt hij samen met restaurateurs, ambachtslieden en kunsthistorici om de gebouwen in hun oorspronkelijke staat te herstellen.
Er zijn veel successen geboekt, maar Rill benadrukt dat het een langdurig proces is dat gepaard gaat met tegenslagen. Hij is bijzonder trots op de restauratie van de kerkvestingen in plaatsen als Schönberg/Dealu Frumos. Dankzij de combinatie van vakkundige expertise en de betrokkenheid van de lokale gemeenschap konden daar talrijke monumenten worden gered.
Een uitstekend voorbeeld hiervan is de vestingkerk in Schönberg, die ook op de omslag van het boek staat en tussen 2010 en 2014 met EU-middelen grondig is gerestaureerd. Sinds 2007 dient het ook als opleidingslocatie voor architectuurstudenten, die hier praktische ervaring kunnen opdoen. Maar niet alleen zij profiteren van dit historische gebouw: de Heimatortsgemeinschaft Schönberg zet zich in voor het behoud en onderhoud van de kerkburcht, om deze als identiteitsbepalende plek voor de gemeenschap te behouden.
De impact op de regio en haar inwoners
Het werk van Rill heeft niet alleen architectonische waarde, maar ook diepgaande sociale en culturele gevolgen. De lokale gemeenschap profiteert op vele manieren van de restauratieprojecten. Bijzonder opmerkelijk is hoe de lokale bevolking het culturele erfgoed steeds meer gaat zien als een onderdeel van hun identiteit en leefomgeving. In sommige regio’s nemen de dorpsgemeenschappen zelfs de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van kerken en monumenten op zich, wat bijdraagt aan het versterken van het gemeenschapsgevoel.
Bovendien stimuleert het werk van Rill het toerisme, dat in sommige afgelegen dorpen een aanzienlijke groei heeft doorgemaakt. In Schönberg, een van de gerestaureerde gemeenten, werden vorig jaar meer dan 14.000 betalende bezoekers geteld. Dit heeft niet alleen de economie een impuls gegeven, maar ook het culturele erfgoed tot een levendig onderdeel van de regio gemaakt.
De financiële kant
De restauratie van monumenten is een kostbare aangelegenheid en Rill heeft op verschillende manieren geprobeerd om deze projecten te financieren. Een groot deel van het geld komt van de Europese Unie, omdat veel projecten worden gesubsidieerd als onderdeel van het Europese cultuur- en erfgoedprogramma. Daarnaast is er overheidssteun van het Roemeense Nationale Monumenteninstituut (INP), dat het behoud van het cultureel erfgoed ondersteunt.
Rill benadrukt echter dat ondanks de financiële steun van publieke en particuliere stichtingen, waaronder de Duitse Cultuurstichting en de Stichting Kerkburchten in Sibiu, de middelen vaak niet toereikend zijn om de enorme inspanningen en kosten voor een volledige restauratie te dekken. De uitdagingen op het gebied van financiering worden nog versterkt door de ondeskundige restauraties uit het communistische tijdperk, waardoor de monumenten extra, dure reparaties nodig hebben.
Daarnaast vindt Rill het van cruciaal belang dat lokale gemeenschappen en gemeenschappen van voormalige dorpsbewoners die inmiddels in het buitenland wonen, actief deelnemen aan de restauratie en het onderhoud van hun historische locaties. Dankzij deze netwerken en maatschappelijke betrokkenheid hebben veel projecten door de jaren heen kunnen voortbestaan. Rill benadrukt echter dat duurzaam behoud afhankelijk blijft van continue financiering om de monumenten op lange termijn te beschermen.
Al met al blijkt dat het werk van Rill niet alleen het behoud van gebouwen waarborgt, maar ook bijdraagt aan een sterkere band van mensen met hun culturele erfgoed en tegelijkertijd leidt tot de heropleving van regio’s die door ontvolking en verval in de vergetelheid zijn geraakt.
Met dit boek heeft Rill een belangrijke bijdrage geleverd aan de geschiedschrijving van de regio. Het dient niet alleen als een waardevol naslagwerk voor de lokale geschiedenis, maar ook als een getuigenis van het culturele erfgoed van de Transsylvanische Saksen. Een werk dat de geschiedenis van een regio levend houdt en ook toegankelijk maakt voor toekomstige generaties.
ADZ | Allgemeine Deutsche Zeitung für Rumänien
Nieuw fotoboek van Martin Rill gepresenteerd
Van: Vanessa Freihammer










